Hallo! Met veel plezier ga ik het komende uurtje al jullie vragen over slaap en en de verschillende slaapstoornissen proberen te beantwoorden. Vuur maar af! Johan
Het fenomeen dat je beschrijft heet in wetenschappelijke termen 'hypnagoge hallucinaties'. Deze komen voort uit een soort verderzetting van onze droom terwijl we reeds wakker zijn. Iedereen kan dit van tijd eens hebben, en hoewel het zeer beangstigend en onaangenaam kan zijn, is het volledig goedaardig, zoals de meeste andere parasomnieën. Deze hallucinaties komen tevens frequent voor bij mensen die lijden aan narcolepsie (zeldzame slaapstoornis waarbij je te pas en te onpas in slaap valt)
Het oorzakelijke probleem indien mogelijk proberen aanpakken, en indien het probleem blijft bestaan het volgen van een slaaptraining overwegen
Het gebruik van PC, tablet, en smartphone 's avonds verstoort onze slaap op 2 manieren. Ten eerste zorgen ze ervoor dat we onze hersenen te actief houden, waardoor ze nadien te moeilijk in slaapmodus kunnen geraken. En ten tweede zorgen ze voor een te grote blootstelling aan blauw licht, die er rechtstreeks verantwoordelijk voor is de productie van ons slaaphormoon melatonine te onderbreken.
Slaapapneu zorgt er onder meer voor dat je heel regelmatig korte ontwakingen (micro-ontwakingen van enkele seconden) hebt ten gevolge van het stoppen met ademen, hetgeen je slaapkwaliteit vanzelfsprekend nadelig beïnvloed, en waardoor je je overdag meer moe en slaperig kan voelen.
In eerste instantie is het aangewezen indien mogelijk de oorzaak van het probleem (stress op het werk) aan te pakken. Indien dit gebeurd is en je ondanks alles toch slecht blijft slapen, is het volgen van een slaaptraining (cognitieve gedragstherapie) aangewezen. Indien het niveau van de aanwezige angsten te hoog is en blijft, kan het eventueel ook mogelijk zijn tijdelijk een antidepressieve behandeling te overwegen met het oog op een significante reductie van deze angstklachten.
Het kan helpen je totale slaaptijd wat in te korten, aangezien droomslaap (REM-slaap) en dus ook nachtmerries vaker voorkomen in het tweede deel van je slaap. Nachtmerries komen eveneens vaker voor in periodes van verhoogde stress. Indien de nachtmerries heel hardnekkig zijn en blijven, is het eventueel mogelijk een proefbehandeling te doen met antidepressieve medicatie, aangezien deze meestal als bijwerking hebben dat ze het percentage droomslaap verminderen, of kan je leren 'lucide dromen' (zie 'Inception' van Christopher Nolan), waarbij je na enkele maanden training in staat kan zijn het verloop van je dromen en dus ook je nachtmerries te gaan beïnvloeden.
Het oorzakelijke probleem (tinnitus) aanpakken is essentieel. Indien je graag wat later zou wakker worden 's ochtends kan het helpen wat later te gaan slapen 's avonds, zodat je je slaapkader wat gaat helpen verschuiven.
Een nachtje doorbrengen in een slaaplabo geeft inderdaad meestal een vertekend beeld van de structuur en de kwaliteit van de slaap op zich, maar is essentieel om 'fysieke' slaapstoornissen zoals slaapapneu of nachtelijke beenbewegingen te diagnosticeren en te behandelen. Hoewel melatonine op zich een veilig 'geneesmiddel' is, weten we niet wat de gevolgen kunnen zijn van een langdurig gebruik, en raden we toch steeds de mensen aan een slaaptraining te volgen om hun probleem van slapeloosheid te helpen aanpakken, en gelijktijdig de aanwezige slaapmedicatie (in dit geval melatonine) af te bouwen en te stoppen.
Het is belangrijk een onderscheid te maken tussen tussen rusteloze benen (onaangenaam gevoel in armen of benen, vooral 's avonds, en in rust) en periodieke beenbewegingen (spierspasmen 's nachts die kunnen leiden tot micro-ontwakingen). Om deze beenbewegingen 's nachts te helpen onderdrukken is spierontspannende medicatie (Dormonoct is deels spierontspanned) de aangewezen medicatie. De behandeling van zowel rusteloze benen als periodieke beenbewegingen blijft echter symptomatisch, en een definitieve oplossing is er momenteel jammer genoeg nog niet
Dit wordt jammer genoeg de laatste vraag.... We zouden zo nog wel een tijdje kunnen doorgaan heb ik het gevoel. Voor iedereen die nog met onbeantwoorde vragen blijft zitten, kan ik aanraden een afspraak te maken bij een slaapspecialist, die u met veel plezier zal verderhelpen.
Wat het gebruik van attributen betreft: indien het niet lukt je kamer voldoende licht- en geluidsdicht te maken is het gebruik van een oogmasker of oordopjes zeker aan te raden om je slaapkwaliteit te helpen verbeteren.
Bedankt voor de vragen! Omdat er zoveel vragen binnenkwamen, kon de slaapexpert ze jammer genoeg niet allemaal beantwoorden.