Conflict Rusland-Oekraïne DSO Live

    Zelenski in sombere toespraak: 'De situatie in het oosten is verergerd' 

    In een nachtelijke toespraak klonk de Oekraïense president Volodimir Zelenski somber. 'De situatie aan het front in het oosten is verergerd', zei de president. 'Ze is nog lastiger. Er zijn meer offensieve operaties van de bezetter.'  
    Net zoals de Oekraïense inlichtingendiensten en enkele ministers vreest Zelenski voor een groot Russisch offensief. 'De vijand probeert te tonen dat hij toch kans maakt om de oorlog te winnen', klinkt het. 'Zeker nu de verjaardag van de invasie nadert.' 

    Oekraïne verwacht komende weken ‘maximale escalatie’

    Rusland beukt steeds ongenadiger in op de Oekraïense soldaten in de Donbas. Kiev ziet in de zware aanvalsgolven een voorbode van het grote lenteoffensief. De VS zouden nu toch raketten willen sturen met een bereik van 150 kilometer. Lees meer>

    Beloofde Belgische experts nog altijd niet naar Oekraïne 

    Ons land beloofde in april vorig jaar om forensische experts naar Oekraïne te sturen om er bewijsmateriaal te onderzoeken in verband met Russische oorlogsmisdaden. Die experts zijn bijna een jaar later nog niet vertrokken. Dat vernam De Morgen van de federale politie.

    In april vorig jaar, nadat de Russen zich hadden teruggetrokken uit Boetsja en duidelijk werd wat ze in de stad hadden aangericht, ging ons land in op de vraag van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag om forensische experts ter beschikking te stellen. Die kunnen helpen bij het onderzoek naar mogelijke Russische oorlogsmisdaden in Oekraïne. Oorspronkelijk was het de bedoeling om forensische experts uit te sturen die behoren tot het Disaster Victim Identification-team. Dat wordt al dertig jaar lang wereldwijd ingezet om slachtoffers van rampen en ongevallen te identificeren.

    Maar ze zouden uiteindelijk niet vertrekken. Oekraïne was niet op zoek naar experts om te helpen met de identificatie van slachtoffers, zo luidt het bij de federale politie. Oekraïne heeft behoefte aan internationale experts om te helpen met het verzamelen van bewijsmateriaal voor duizenden mogelijke oorlogsmisdaden die zijn begaan door het Russische leger. De federale politie is nog altijd van plan haar experts aan Oekraïne uit te lenen, al wil ze 'omwille van veiligheidsredenen' niets kwijt over de datum van vertrek.

    Gevluchte Wagner-commandant betuigt spijt over deelname aan oorlog

    Een voormalige commandant van het Russische huurlingenleger Wagner heeft in een interview met persbureau Reuters spijt betuigd over zijn deelname aan de gevechten in Oekraïne. Hij roept ook op om te berechten wie in het conflict wreedheden beging. Lees meer>

    Zeker drie doden bij bombardement op woning in Kramatorsk

    In de Oost-Oekraïense stad Kramatorsk zijn volgens de regionale gouverneur Pavlo Kirilenko minstens drie doden en een twintigtal gewonden gevallen toen een raket op een appartementengebouw landde. 'Reddingswerkers, politieagenten en openbare nutsbedrijven zijn ter plaatse om het puin van het verwoeste gebouw te doorzoeken', schreef hij op Telegram.

    'Waarschijnlijk bevinden zich er nog mensen onder', klonk het. Kirilenko plaatste een foto bij zijn Telegram-bericht. Daarop is een vier verdiepingen tellend gebouw te zien dat grote schade heeft opgelopen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski is ervan overtuigd dat het een Russische raket betrof. 'De enige manier om het Russische terrorisme te stoppen is het verslaan', schreef hij op Twitter. 'Met tanks. Straaljagers. Langeafstandsraketten.' 

    Rusland heeft het bombardement nog niet bevestigd.

    Oorlogsmachine van Poetin houdt Russische industrie overeind

    Ondanks de westerse sancties houdt de industriële productie in Rusland verrassend goed stand. Meer en meer bedrijven produceren wapens en legermaterieel. Moet de Navo volgen? Lees meer>

    Russische premies uitgeloofd voor vernietiging westerse tanks

    Het Kremlin schaart zich achter de Russische initiatieven om premies uit te loven voor de verovering of vernietiging van zware westerse wapens in Oekraïne. Die premies kunnen een aanmoediging betekenen voor de soldaten, heeft Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov verklaard.
    Aleksandr Osipov, de gouverneur van de Zuidoost-Russische regio Transbaikal, heeft een premie van drie miljoen roebel (ongeveer 39.200 euro) beloofd voor elke veroverde Duitse of Amerikaanse tank in Oekraïne. Duitsland had vorige week het licht op groen gezet voor de levering van Leopard 2-tanks aan Oekraïne. De Verenigde Staten kondigden ook aan 31 Abrams-tanks te zullen leveren.
    Peskov zegt dat Osipov niet alleen staat. Russische zakenlui hebben volgens hem al vergelijkbare initiatieven opgestart. 'Er worden bedragen gezet op in brand gestoken, vernietigde en buitgemaakte technologie.'
    'We hadden al gezegd dat die tanks zullen branden', zegt Peskov. 'Dat zal natuurlijk nog meer het geval zijn als er zulke uitgebreide maatregelen komen om de vernietiging ervan aan te moedigen.' De initiatieven zouden volgens de woordvoerder ook aantonen dat Rusland als één man achter de doelstellingen van het offensief in Oekraïne staat.

    Europa wil 30.000 Oekraïense militairen trainen

    De Europese Unie wil de capaciteit van haar militaire bijstandsmissie voor Oekraïne verdubbelen. Waar in het begin nog sprake was van 15.000 Oekraïense militairen die op EU-grondgebied een training zouden krijgen, zal dit aantal wellicht worden opgetrokken naar 30.000. Dat werd vernomen uit diplomatieke bron.
    Het waren de EU-ministers van Buitenlandse Zaken die in november het licht op groen zetten voor de trainingsmissie. Doel is het militaire vermogen van de Oekraïense strijdkrachten te versterken, zodat ze zich kunnen verdedigen tegen Rusland. Op meerdere locaties in de Europese Unie krijgen de militairen een individuele, collectieve of gespecialiseerde training, overwegend in Polen en Duitsland. Ze leren ook omgaan met de wapens die het Westen levert.
    De hoge vertegenwoordiger voor het buitenland- en defensiebeleid van de EU, Josep Borrell, zal het aanbod om de trainingscapaciteit te verdubbelen vrijdag voorleggen op de Europees-Oekraïense top. De kosten van het opleidingsprogramma waren tot dusver op 106 miljoen euro geschat, maar dat bedrag zal oplopen.

    Wit-Rusland heeft eigen Iskander-raketten

    Het leger van Wit-Rusland beschikt nu over zijn eigen Iskander-raketten. Dat meldt het Wit-Russische ministerie van Defensie. Iskander-raketten zijn van Russische makelij. Ze hebben een bereik van 500 kilometer en kunnen worden uitgerust met kernkoppen. 'Ze zijn simpel om te gebruiken, betrouwbaar en krachtig', beweert het ministerie. 
    Dinsdag meldde het ministerie nog dat gezamenlijke oefeningen met het Russische leger een week langer zullen duren dan voorzien. Normaal liepen die vandaag af.
    De goede (militaire) banden tussen Moskou en Minsk zorgen voor groeiende ongerustheid in Oekraïne. Kiev vreest dat het Russische leger Wit-Rusland opnieuw als uitvalsbasis zal gebruiken voor een nieuw offensief. President Aleksandr Loekasjenko beweert dat zijn land niet zal meevechten in de oorlog, al wordt daar sterk aan getwijfeld. 

    Nieuw beeld van Stalin ingehuldigd in Rusland voor herdenking Slag om Stalingrad

    In de Russische stad Volgograd, het vroegere Stalingrad, is woensdag een borstbeeld onthuld van de gewezen Sovjetdictator Jozef Stalin. De stad herdenkt zo de tachtigste verjaardag van de overwinning op nazi-Duitsland in de Slag om Stalingrad, zo meldt het persbureau Ria Novosti. Ook de Russische president Vladimir Poetin zal aan de herdenking deelnemen.

    Huiszoekingen bij prominenten en overheidsdiensten in Oekraïne

    Oekraïne heeft woensdag een reeks huiszoekingen gedaan bij een oligarch, functionarissen en administraties in het kader van onderzoeken naar corruptie. Midden in de oorlog zou onder meer de bevoorrading van het leger getroffen zijn door gevallen van omkoping.
    David Arakhamia, de leider van de partij van president Volodimir Zelenski, maakte op Telegram bekend dat de politieoperaties onder meer gericht waren tegen de miljardair Ihor Kolomoysky, tegen ex-minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov en tegen de Oekraïense belastingsdiensten, terwijl ook de directie van de douane aan de kant gezet werd. Hoge functionarissen van het ministerie van Defensie kregen ook bezoek van speurders. 
    Volgens mediaberichten gaat het bij de oligarch om de 'verduistering van aardolieproducten' ter waarde van omgerekend 930 miljoen euro. Bij Avakov zou de onlangs neergestorte helikopter met zijn opvolger aan boord de aanleiding voor het onderzoek zijn. 

    België sluit levering van F-16's aan Oekraïne 'momenteel' uit

    Federaal minister van Defensie Ludovine Dedonder (PS) sluit leveringen van F-16-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne 'momenteel' uit. Dat heeft ze woensdagmorgen gezegd aan de RTBF.
    De F-16's die ons land nu heeft, worden ingezet om het luchtruim te bewaken in Benelux-verband. Verder hebben we F-16's die in Navo-verband gestationeerd zijn in de Baltische staten. De eerste vervanger van de F-16, de F-35, wordt pas in 2025 geleverd. 
    De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de vraag naar F-16's nog niet formeel gesteld, zegt de minister. Al deden verschillende Oekraïense regeringsleden en militairen dat wel al.

    François Hollande: 'Poetin is niet gek, hij is extreem rationeel'

    Volgens de Franse ex-president François Hollande denkt de Russische president Vladimir Poetin dat het Westen de steun aan Oekraïne beu zal worden en een onderhandelde oplossing voor het conflict in Oekraïne zal verkiezen. Dat zegt hij in een interview aan Politico.
    In zijn tijd als president van Frankrijk - tussen 2012 en 2017 - kreeg Hollande veel te maken met Poetin. Samen met de toenmalige bondskanselier Angela Merkel leidde hij de onderhandelingen met Poetin na de Russische annexatie van de Krim. Volgens hem luistert Poetin enkel naar een krachtdadig optreden. 'Poetin is een extreem rationeel persoon, of rationeel radicaal', zegt hij. 'Hij heeft zijn eigen denkwijze en binnen dat kader is hij bereid om geweld te gebruiken. Hij begrijpt enkel de machtsdynamiek die we tegen hem kunnen opzetten.'
    Hollande vermoedt dat Poetin zijn terreinwinst in Oekraïne zal willen consolideren. Volgens hem hoopt de Russische president dat de publieke opinie in Europa het conflict moe zal worden en dat de Europeanen een escalatie zullen vrezen en onderhandelingen zullen verkiezen. Maar deze keer is het onwaarschijnlijk dat Parijs en Berlijn de onderhandelingen met Moskou zullen leiden. Die rol zal deze keer wellicht weggelegd zijn voor Turkije of China, zegt Hollande. 'En dat is voor niemand een geruststelling.'

    Sneuvelt na het taboe van de Leopards ook dat van de F-16’s?

    De eerste Leopardtanks moeten nog arriveren in Oekraïne of de discussie over F-16-gevechtsvliegtuigen is al begonnen. De Britten en de Amerikanen houden de deur voorlopig dicht. Lees meer>

    Nieuwe hulp VS voor Oekraïne bevat mogelijk langeafstandwapens

    De Verenigde Staten bereiden nieuwe militaire hulp voor Oekraïne voor die naar verwachting voor het eerst raketten met een groot bereik bevat. Dat meldt persbureau Reuters op basis van gesprekken met twee hoge Amerikaanse regeringsfunctionarissen. Het pakket ter waarde van ruim 2 miljard dollar (1,84 miljard euro) zal ook munitie en andere wapens omvatten.

    De militaire hulp wordt naar verwachting later deze week aangekondigd, aldus de functionarissen. Het bevat vermoedelijk ook 'ondersteunend materiaal' voor Patriot-luchtverdedigingssystemen, precisiegeleide munitie en Javelin-antitankwapens.

    Een aanzienlijk deel van het pakket, ruim 1,7 miljard dollar (1,56 miljard euro), zou afkomstig zijn van een fonds dat bekendstaat als het Ukraine Security Assistance Initiative (USAI). Daardoor kan de regering de wapens bij de wapenindustrie bestellen in plaats van ze uit bestaande Amerikaanse wapenvoorraden te halen.

    Biden belooft 'te praten' met Zelenski over extra militaire steun

    De Amerikaanse president Joe Biden heeft dinsdag beloofd dat hij 'zal praten' met zijn Oekraïense ambtsgenoot Volodimir Zelenski over extra militaire steun. Dat zei hij tegen verschillende journalisten in het Witte Huis, nadat zij hem hadden gevraagd of Washington zou ingaan op de vraag van Zelenski. Die had de westerse landen die tanks sturen recent bedankt, maar vroeg meteen ook om gevechtsvliegtuigen en langeafstandsraketten te sturen.
    Maandag nog verzekerde Biden dat Washington geen F-16's naar Oekraïne zou sturen. Die vraag kwam van Kiev nadat verschillende landen tanks hadden beloofd. 'Het Oekraïense leger zal tussen 120 en 140 westerse tanks krijgen', zo bevestigde dinsdag Dmitro Koeleba, de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken.
    Berlijn heeft zich ondertussen al verzet tegen het idee om ook gevechtsvliegtuigen te zenden. De Franse president Emmanuel Macron zei voorzichtig dat 'niets uitgesloten is'.

    Baltische staten en Polen blijven Oekraïne van bijstand verzekeren

    De ministers van Buitenlandse Zaken van Polen en de Baltische landen hebben Oekraïne beloofd dat ze bijstand zullen blijven leveren tot het land de overwinning heeft behaald in de oorlog tegen Oekraïne. In de Letse hoofdstad Riga ondertekenden de vier ministers dinsdag ook een gezamenlijke verklaring over dichtere samenwerking en coördinatie.
    'Wij zijn de vier landen die de meeste wapens, uitrusting en munitie leveren, als gekeken wordt naar de inspanningen per inwoner', zei de Poolse minister Zbignieuw Rau. 'Onze filosofie is Oekraïne zo veel mogelijk en zo snel mogelijk te helpen. We spreken ook met één stem wat betreft  beperkende maatregelen die in de Europese Unie, in trans-Atlantisch verband of in de hele vrije wereld aan Rusland worden opgelegd.'
    Het viertal toonde zich verder sceptisch over diplomatieke relaties met Rusland, die in de drie Baltische landen al afgezwakt zijn. 'In vele gevallen heeft een Russische ambassadeur in elke Europese hoofdstad weinig zin', aldus de Litouwse minister Gabrielius Landsbergis. Eerder dan een diplomatieke instelling is zo'n ambassade vandaag vooral een 'propaganda-instelling' die oorlogsmisdaden toedekt en een 'genocidaire agenda' promoot, klonk het.

    Al goed 13.000 Oekraïners aan landgrenzen tegengehouden

    De Oekraïense grenswacht heeft, sinds de start van de Russische invasie bijna een jaar terug, al meer dan 13.000 mensen verhinderd het land te verlaten. 'Al meer dan 9.100 mensen zijn opgepakt', aldus woordvoerder Andrij Demtsjenko dinsdag. De meesten werden tegengehouden aan grensovergangen met Roemenië of Moldavië. Nog eens 3.900 anderen werden met vervalste papieren gevat aan grensovergangen. De meesten van hen wilden naar Hongarije of Polen.
    Vanwege de Russische invasie werd het Oekraïense mannen tussen de 18 en 60 verboden het land te verlaten. Volgens de grenswacht probeerden sommigen toch het land te verlaten, in vrouwenkleren of met vervalste documenten over niet-bestaande kinderen of fictieve echtgenotes. 
    In de Karpaten vroren verschillende mannen dood, en zeker een tiental mannen verdronk in rivieren op de grens van Oekraïne en, vooral, Roemenië.
    Hoeveel Oekraïners erin slaagden te ontsnappen aan de militaire dienst, is niet bekend.

    Voormalige speechschrijver Poetin verwacht militaire staatsgreep in Rusland

    Hoe langer de oorlog duurt, hoe groter de kans wordt dat er een militaire staatsgreep wordt gepleegd in Rusland. Dat zegt de voormalige speechschrijver van Poetin, Abbas Gallyamov, in gesprek met CNN. 'Hij wordt steeds emotioneler', zei Gallyamov over Poetin. 'Eerder was hij erg logisch en rationeel. Hij kon zijn emoties gemakkelijk beheersen. Nu handelt hij onlogisch. Aan zijn acties zie je dat hij fouten maakt. Hij promoveert iemand en een enkele maanden later degradeert hij ze opnieuw. Hij lijkt verloren. Hij weet dat hij moet handelen, maar hij weet niet hoe.'
    Een militaire staatsgreep binnen een termijn van twaalf maanden is volgens Gallyamov een reële kans. 'Over een jaar, wanneer de politieke situatie verandert en er een echt gehate impopulaire president aan het hoofd van het land staat en de oorlog echt impopulair is, en ze daarvoor bloed moeten vergieten, wordt een staatsgreep op dat moment een reële mogelijkheid,' voegde hij eraan toe.

    'Oekraïne zal tot 140 tanks krijgen in eerste levering'

    De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitri Koeleba, schat dat zijn land '120 tot 140' tanks zal krijgen van twaalf landen in 'een eerste levering'. Koeleba omschrijft ze als 'tanks van het westerse model', waarmee hij allicht doelt op verschillende types tanks, zoals de Duitse Leopard 2 of de Britse Challenger 2. 

    Russisch leger claimt dorp nabij Bachmoet

    Rusland beweert dat het Blagodatné, een dorp nabij de Oost-Oekraïense stad Bachmoet, heeft ingenomen. Sinds enkele weken heeft het Russische leger zijn offensief rond die stad versterkt.
    'Blagodatné is bevrijd door een eenheid van vrijwilligers', zo kondigde het Russische ministerie van Defensie het nieuws aan. Het Russische leger gebruikt de term 'vrijwilligers' om paramilitaire groeperingen, zoals de Wagnergroep, aan te duiden.
    Diezelfde Wagnergroep, geleid door Poetin-vertrouweling Jevgeni Prigozjin, had zaterdag al gecommuniceerd dat het dorp in haar handen was. Kiev ontkende dat het dorp was ingenomen. Sinds de zomer proberen de Russische troepen samen met het privéleger van Wagner de stad Bachmoet in te nemen. De strijd om de stad verloopt zeer moeizaam en eist een hoge menselijke tol. 

    Polen: 'Er is geen officiële discussie over leveringen van F-16's' 

    De eventuele levering van F-16-gevechtsvliegtuigen van de Poolse luchtmacht aan Oekraïne is niet aan de orde. 'Het onderwerp bestaat niet' en er is momenteel 'geen officiële discussie' over. Dat heeft de Poolse viceminister van Defensie, Wojciech Skurkiewicz, dinsdag laten optekenen.
    Eerder had de Amerikaanse president Joe Biden kort 'nee' geantwoord op de vraag van een journalist of de VS gevechtsvliegtuigen zouden gaan leveren. Vanuit Frankrijk zei president Emmanuel Macron dat hij leveringen 'niet uitsluit', maar dat er wel belangrijke voorwaarden zijn aan verbonden. 

    Japan en Navo halen banden aan

    Japans premier Kishida Fumio en Navo-secretaris-generaal Jens Stoltenberg hebben de banden aangehaald tijdens een ontmoeting in de Japanse hoofdstad Tokio. 'De wereld bevindt zich op een historisch keerpunt in de ernstigste en meest complexe veiligheidsomgeving sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog', luidde de gezamenlijke verklaring. De Navo en Japan zien elkaar als 'betrouwbare en neutrale partners die gemeenschappelijke waarden delen', klinkt het. 
    'De agressie van Rusland tegen Oekraïne heeft de vrede verbrijzeld en het fundament van de op regels gebaseerde internationale orde aangetast. Het heeft de veiligheidsomgeving in de Euro-Atlantische regio en daarbuiten ingrijpend gewijzigd', luidt het verder.
    'Het machtsevenwicht verschuift ook snel in de Indo-Pacific', merken de twee leiders op. Ze menen dat 'een eenzijdige wijziging van de status-quo door middel van geweld of dwang nergens ter wereld aanvaardbaar is'. 
    'Wij erkennen dat de veiligheid van de Euro-Atlantische en de Indo-Pacifische regio nauw met elkaar verbonden is en benadrukken de noodzaak van verdere versterking van de samenwerking tussen Japan en de Navo.' 
    Na de ontmoeting tweette Stoltenberg dat Japan een krachtige partner voor vrede is. 'Samen kunnen en zullen we meer doen om gezamenlijke uitdagingen aan te pakken, waaronder de Russische agressie en het dwangmatige gedrag van China', zei hij.

    Kremlin roept Europese landen op om 'extreem agressieve' Baltische staten en Polen in toom te houden 

    Europese landen moeten een 'redelijk' tegengewicht bieden tegen de 'extreem agressieve' landen Polen, Estland, Letland en Litouwen. Dat zegt de woordvoerder van het Kremlin, Dmitri Peskov, in zijn dagelijkse persbriefing. Hij kijkt daarvoor vooral naar 'grote Europese landen'. Peskov zegt dat Baltische staten en Polen 'er alles aan doen om te provoceren' en 'het risico op confrontatie uitlokken zonder na te denken over de gevolgen daarvan'. 
    Verschillende van die landen trokken aan de kar voor tankleveringen aan Oekraïne. Ze tonen zich ook bereid om gevechtsvliegtuigen te leveren. De Litouwse president pleitte er maandag nog voor om 'rode lijnen' achterwege te laten binnen de Navo en Oekraïne te voorzien van alle wapens die het nodig heeft, waaronder gevechtsvliegtuigen en langeafstandsraketten. 

    Een dode en vier gewonden bij aanvallen op negen Oekraïense regio's 

    De afgelopen 24 uur heeft Rusland negen Oekraïense regio's bestookt. Daarbij stierf een 62-jarige man en raakte een 83-jarige vrouw gewond in Charkov. In Donetsk vielen drie gewonden. Volgens de gouverneur van Charkov werden woonblokken, kritieke infrastructuur en een politiekantoor geraakt. 
    Behalve de regio's Charkov en Donetsk werden ook de volgende regio's getroffen: Cherson, Soemi, Mykolajiv, Tsjernihiv, Zaporizja, Dnipropetrovsk en Loehansk. 

    Oekraïne niet tevreden met Krim-uitspraken van Kroatische president 

    Het Oekraïens ministerie van Buitenlandse Zaken is niet opgezet met recente uitspraken van de Kroatische president Zoran Milanovic. Die had gezegd dat het schiereiland de Krim 'nooit terug onder Oekraïense controle' zou komen. 'Onaanvaardbaar', zegt Oekraïne. 'Die uitspraken zaaien twijfel over onze territoriale integriteit.' Het schiereiland werd in 2014 illegaal geannexeerd door Rusland. 

    Britse inlichtingendiensten: 'Rusland boekt beperkte terreinwinst in Donetsk'

    Rusland probeert allicht een nieuwe frontlijn te vormen in de oblast Donetsk. Die moet Oekraïne afleiden van de hevig bevochten stad Bachmoet, schrijven de Britse inlichtingendiensten in hun dagelijkse Oekraïne-update. 'Er is een realistische mogelijkheid dat Rusland beperkte terreinwinst boekt in de regio.' Maar er zijn onvoldoende militairen in de regio om een grote doorbraak te forceren, nuanceren de Britten. 
    De nieuwe frontlijn zou zich vormen op zo'n 50 kilometer ten zuidwesten van de stad Donetsk. De laatste drie dagen lag de Russische focus op de steden Pavlivka en Vuhledar. 

    Macron: 'Frankrijk sluit leveringen F-16's niet uit'

    De Franse president Emmanuel Macron zegt dat zijn land de levering van F-16-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne niet uitsluit. Maar, zegt de president, daar zijn wel strenge voorwaarden aan verbonden. Zo mag een dergelijke levering geen escalatie veroorzaken of gebruikt worden om aanvallen op Russische bodem uit te voeren. Het mag ook niet zo zijn dat de Franse defensie door zulke leveringen in de problemen komt, klinkt het. 
    De Oekraïense minister van Defensie, Oleksej Reznikov, is vandaag in Parijs. Macron zal hem ontmoeten. Frankrijk heeft de afgelopen weken veel nieuwe militaire steun aan Oekraïne toegezegd, maar daar zitten geen Franse Leclerc-tanks bij. 
    De Amerikaanse president Joe Biden maakte gisterenavond duidelijk dat zijn land geen F-16's zal leveren aan Oekraïne. 

    Wit-Rusland kondigt nieuwe militaire oefeningen met Rusland aan

    Rusland en zijn bondgenoot Wit-Rusland zijn begonnen met nieuwe trainingen met beide legers samen. Dat heeft het Wit-Russische ministerie van Defensie aangekondigd. Volgens het ministerie is de nieuwe oefening een voorbereiding voor nog latere oefeningen, die in september plaatsvinden in Rusland. 
    Sinds halfweg januari voeren de twee legers al gezamenlijke oefeningen uit. Volgens de planning hadden de oefeningen morgen moeten aflopen, al blijkt dat door het nieuwe statement dus niet het geval. Kiev vreest al langer dat Rusland Wit-Rusland opnieuw zal gebruiken als uitvalsbasis voor een nieuw offensief. De vrees leeft dat ook Wit-Rusland betrokken partij zou worden in een nieuw offensief. 

    Human Rights Watch: 'Oekraïne maakte wellicht burgerlijke slachtoffers met illegale landmijnen'

    Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW) vermoedt dat Oekraïense troepen illegale landmijnen hebben ingezet tegen de Russische bezetter. Dat besluit trekken ze uit een onderzoek rond de stad Izjoem, die tot september in Russische handen was.
    Eerder raakte al bekend dat Rusland PFM-mijnen inzet bij de invasie van Oekraïne, ook wel vlindermijnen genoemd. Dat is een type dat op mensen gericht is. Sinds de Ottowa-conventie in 1997 verbindt het merendeel van de landen wereldwijd zich ertoe om dat soort wapens niet in te zetten, omdat het niet mogelijk is om onderscheid te maken tussen burgerlijke en militaire slachtoffers. Hoewel Oekraïne in 1999 het verdrag ook tekende, gaan nu vermoedens op dat het land wel degelijk PFM-mijnen heeft gebruikt. Rusland daarentegen is geen lid van het verdrag.
    Izjoem werd vorig jaar tussen april en september bezet door Rusland. HRW stelde vast dat in die periode op negen verschillende locaties in de regio een incident plaatsvond met vlindermijnen. Daarbij vielen zeker elf dodelijke slachtoffers onder de inwoners. Medische hulpverleners die het type wonde dat een vlindermijn veroorzaakt herkennen, spreken van minstens vijftig ernstig gewonde patiënten, onder wie vijf kinderen. Daarbij was meestal een amputatie van bijvoorbeeld het onderbeen nodig.

    Europese Commissie gaat naar Oekraïne, maar Frans Timmermans mag niet mee

    Oekraïne wil zo graag snel bij de EU, dat de Europese Commissie bij een bezoek eind deze week de verwachtingen zal moeten temperen. Commissaris Frans Timmermans mag niet mee op bezoek, zodat hij overblijft als de delegatie iets overkomt. Lees meer>

    Biden kondigt bezoek aan Polen aan, maar zegt niet wanneer

    De Amerikaanse president Joe Biden heeft maandag aangekondigd dat hij binnenkort een bezoek aan Polen wil brengen. Wanneer dat bezoek zou plaatsvinden, zei hij echter niet.

    'Ik zal naar Polen reizen, maar ik weet nog niet wanneer', verklaarde Biden maandag in Washington aan journalisten. Of dat rond 24 februari zal gebeuren, wanneer het een jaar geleden zal zijn dat de Russen Oekraïne binnenvielen, kon de president nog niet zeggen.

    Amerikaanse media hadden eerder al bericht dat de Amerikaanse president een reis naar Europa overweegt met een mogelijke stop in Polen om de verjaardag van de Russische invasie in Oekraïne te herdenken. Polen deelt een grens van meer dan 500 kilometer met Oekraïne.

    Washington levert geen F-16-straaljagers aan Oekraïne

    Washington gaat geen F-16-straaljagers aan Oekraïne leveren, hoewel Kiev inmiddels permanent vraagt om dergelijke toestellen voor de strijd tegen de Russische agressor. De Amerikaanse president Joe Biden zei nee op de vraag van journalisten of de Verenigde Staten F-16's gaan sturen.

    De Franse president Emmanuel Macron sloot op zijn beurt enkele uren eerder het leveren van gevechtsvliegtuigen niet uit. Hij waarschuwde wel voor het gevaar van escalatie. Zo zouden dergelijke toestellen alleen mogen worden ingezet om Oekraïens gebied te verdedigen, niet om Russisch territorium aan te vallen, zo zei hij na een gesprek met de Nederlandse premier Mark Rutte. Volgens Rutte is er geen taboe, maar hij benadrukte dat het sturen van straaljagers een grote stap zou zijn.

    Onlangs besloten meerdere westerse bondgenoten van Oekraïne het Oekraïense leger van moderne zware tanks te voorzien.

    Oekraïne verbiedt hoge functionarissen in het buitenland op vakantie te gaan

    De Oekraïense regering heeft haar hoge functionarissen en alle gekozen functionarissen, inclusief vrouwen, verboden om tijdens de Russische invasie op vakantie naar het buitenland te gaan. De regering heeft dit beslist omdat er recent heel wat schandalen opdoken waarbij belangrijke leiders betrokken waren. "Een regeringsresolutie daarover is vrijdag al in werking getreden", zei de Oekraïense grenswachtwoordvoerder Andriy Demtsjenko maandag aan het persagentschap AFP. "Ze kunnen nu alleen vertrekken als onderdeel van een missie."
    Vlak na de inval van Rusland in Oekraïne werd het alle mannen tussen 18 en 60 verboden het land te verlaten. Enkele uitzonderingen hierop waren publieke functionarissen die toestemming kregen van hun oversten. Door de nieuwe resolutie kunnen die hoge functionarissen het land niet meer verlaten, tenzij het gaat om een bezoek aan hun kinderen, een medische behandeling of bij het overlijden van een naaste. 
    Het verbod geldt ook voor vrouwen in een hoge functie, net als voor lokale verkozenen, zo blijkt uit een document dat op de officiële website van de regering werd gepubliceerd.

    Oostelijke EU-landen klagen goedkope Oekraïense graaninvoer aan 

    Goedkoop graan uit Oekraïne veroorzaakt steeds meer problemen voor de oostelijke lidstaten van de Europese Unie. In een gezamenlijke brief klagen de landen dat hun landbouwsector lijdt onder de handel met Oekraïne, die is vergemakkelijkt sinds de inval door Rusland.
    Bulgarije, Tsjechië, Hongarije, Polen, Roemenië en Slovakije trekken samen aan de alarmbel. Hun boeren zien hoe hun producten plaats moeten maken voor goedkope Oekraïense concurrentie. Volgens de cijfers is de invoer van maïs uit Oekraïne naar de buurlanden van de EU tussen januari en november 2022 namelijk gestegen van enkele duizenden ton tot enkele miljoenen ton.
    Om te voorkomen dat grote hoeveelheden graan uit Oekraïne door de oorlog verloren zouden gaan voor de wereldmarkt, heeft de EU zogenaamde solidariteitsbanen gecreëerd en zo de transportroutes en grenscontroles voor producten uit het Oost-Europese land vergemakkelijkt. Nu blijkt echter dat grote delen daarvan de wereldmarkt niet bereiken, maar wel binnenlandse producten van nationale markten verdringen, bijvoorbeeld als goedkoop veevoer, luidt het.
    Maandag zitten de landbouwministers van alle EU-lidstaten in Brussel samen om zich te buigen over de gevolgen van de oorlog en mogelijke oplossingen.
    De zes EU-staten zeggen in hun brief dat zij bereid zijn Oekraïne in de landbouwsector te blijven steunen als dit geen negatieve gevolgen heeft voor hun eigen markten. Daarbovenop vinden zij dat de getroffen binnenlandse landbouwers compensatie moeten krijgen.
    Voor de Russische aanval leverden Rusland en Oekraïne samen ongeveer 34 procent van de tarwe voor de wereldmarkten.

    Met benoeming tot werelderfgoed hoopt Odessa Russische aanvallen te beletten

    Odessa staat voortaan op Unesco’s Werelderfgoed-lijst én is meteen als bedreigd erfgoed gemarkeerd, waardoor ze snel technisch en financieel hulp kan krijgen. ‘De Russen kunnen onze gebouwen vernietigen, maar niet wie wij zijn.’ Lees meer >

    Finland hoopt nog altijd samen met Zweden Navo-lid te worden

    Finland hoopt nog altijd tegelijk met buurland Zweden lid te kunnen worden van de Navo. Dat heeft de Finse minister van Buitenlandse Zaken Pekka Haavisto gezegd, nadat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan de piste had gelanceerd om alleen Helsinki groen licht te geven voor het Navo-lidmaatschap. De Finse positie blijft 'ongewijzigd', aldus Haavisto.

    Voor de Finse minister tonen Erdogans uitspraken aan 'dat er een wil is van Turkije om snel vooruit te gaan in het Navo-toetredingsproces, indien nodig'. Haavisto pleegde de voorbije uren al overleg met zijn Zweedse en Turkse ambtgenoten, en hij maakte hen duidelijk dat Helsinki niet wil dat de ratificatie door Ankara in twee wordt gesplitst.

    Turkije stak begin vorige week een stokje voor de goedkeuring van het Zweedse en Finse Navo-lidmaatschap, door een begin februari gepland overleg tussen de drie landen voor onbepaalde tijd uit te stellen. Tijdens dat overleg moesten de Turkse bezwaren opgeheven worden.

    Polen gaat defensiebudget verdubbelen naar 4 procent van bbp

    Polen is van plan dit jaar 4 procent van zijn bruto binnenlands product te besteden aan defensie. Dat is een verdubbeling tegenover 2021. 

    'Mogelijk zal dat het hoogste percentage zijn van alle Navo-landen', zei premier Mateusz Morawiecki tijdens een bezoek aan een legerbasis in Siedlce, in het oosten van Polen. Het zou gaan om ongeveer 25 miljard euro.

    Polen deelt een grens van meer dan 500 kilometer met Oekraïne. Vorig jaar bestelde Warschau 250 Abrams-tanks bij de VS en sloot het een miljardenovereenkomst met Zuid-Korea voor de levering van 400 gevechtstanks en 212 Houwitsers. Afgelopen zomer had Polen al aangekondigd fors meer te gaan investeren in het leger. 

    De Poolse strijdkrachten tellen momenteel 164.000 soldaten, onder wie 36.000 leden van de vrijwillige binnenlandse veiligheidseenheden. De komende jaren zal het leger naar verwachting groeien tot 250.000 beroepsmilitairen en 50.000 leden van de binnenlandse veiligheid.

    Oekraïne beschuldigt Olympisch Comité ervan de oorlog tegen Rusland te promoten


    De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft de discussie met het Internationaal Olympische Comité (IOC) op scherp gezet door hen te beschuldigen 'de oorlog te promoten'. Het IOC onderzoekt de mogelijkheid om Russische atleten onder neutrale vlag te laten deelnemen aan de Olympische Spelen van 2024.

    'Het IOC bekrachtigt de oorlog, doodslag en verwoesting. Het IOC kijkt met plezier toe hoe Rusland Oekraïne vernielt en biedt Rusland dan een platform om de genocide van Oekraïners te promoten', postte Michailo Podoljak, adviseur van de Oekraïense president, op Twitter. 

    Hij richtte zich ook persoonlijk tot Thomas Bach, de Duitse voorzitter van het Comité: 'Het is duidelijk dat het geld waarmee de olympische hypocrisie wordt gekocht niet naar het bloed van Oekraïne ruikt. Nietwaar, meneer Bach?', schreef hij.

    Kiev wil sporters uit Rusland en Wit-Rusland weren van de Olympische Spelen van 2024 in Parijs. Hoewel de meeste internationale sportcompetities Russische en Wit-Russische atleten hebben uitgesloten, verklaarde het IOC woensdag de mogelijkheid 'te bestuderen' om hen toch toe te laten onder neutrale vlag.

    Dat voorstel riep woede op bij de Oekraïners. President Zelenski hekelde vrijdag al 'de hypocrisie' van het IOC. Hij nodigde Bach uit om het Oekraïense Bachmoet te bezoeken, waar momenteel hevige gevechten plaatsvinden in de oorlog met Rusland. Zelenski heeft ook de Franse president Emmanuel Macron aangeschreven over de kwestie.

    Rusland waarschuwt VS: 'Verlenging kernwapenverdrag komt in het gedrang'

    Rusland dreigt ermee het kernwapenverdrag START (Verdrag voor de Vermindering van Strategische Wapens) in 2026 niet te verlengen. Gevraagd naar de toekomst van het verdrag, zei de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken Sergej Rjabkov dat het 'goed mogelijk' is dat daar geen verlengstuk aan komt. Rusland verwijst daarbij naar de 'pogingen' van de Amerikanen om de Russen een 'strategische nederlaag' toe te brengen in Oekraïne.
    'De hele veiligheidstoestand is gegijzeld door het Amerikaanse standpunt om Rusland een strategische nederlaag toe te brengen', zei Rjabkov. 'We zullen ons hier met alle middelen op de sterkst mogelijke manier tegen verzetten. Het nieuwe START-verdrag kan hier het slachtoffer van worden', zei hij. 'We zijn bereid tot zo'n scenario.'
    De opmerkingen worden gezien als een bedreiging aan het adres van de Amerikanen, die vorige week hebben beslist om verschillende tanks aan Oekraïne te leveren. 
    De onderhandelingen over het kernwapenverdrag, dat sinds de Koude Oorlog de afbouw van het kernwapenarsenaal regelt tussen de VS en Rusland, zijn in 2022 op pauze gezet. Het eerste verdrag liep af in 2009 en werd opgevolgd door het New START-verdrag. Dat loopt af op 4 februari 2026.

    ‘Duitsland zal geen gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne sturen’

    Na meerdere weken aarzelen besliste Berlijn woensdag om Leopard-tanks van Duitse makelij naar Oekraïne te sturen en andere Europese landen toe te staan om hetzelfde te doen. In een reactie op de vraag van Oekraïne om ook gevechtsvliegtuigen te sturen, laat bondskanselier Olaf Scholz zondag weten dat 'die kwestie niet aan de orde is'. 'Ik kan alleen maar afraden om mee te gaan in een constant opbod aan wapensystemen.'

    'Als er van zodra er een besluit (over de tanks) genomen is, meteen een nieuw debat begint over iets anders, dan is dat niet ernstig en dan ondermijnt dat het vertrouwen van de burgers in de beslissingen van de regering', aldus Scholz.

    De Oekraïense president Volodimir Zelenski had de westerse landen die tanks sturen bedankt en hen meteen gevraagd om ook gevechtsvliegtuigen en langeafstandsraketten te sturen.

    Scholz waarschuwt voor het risico op een escalatie met Moskou. 'Er is geen oorlog tussen de Navo en Rusland. We zullen een dergelijke escalatie niet toestaan.'

    Het is volgens de Duitse bondskanselier noodzakelijk om verder te praten met de Russische president Vladimir Poetin. 'Ik zal opnieuw via telefoon praten met Poetin', aldus Scholz zonder in te gaan op een datum. 'Maar het is uiteraard duidelijk dat zolang Rusland oorlog blijft voeren door Oekraïne onophoudelijk aan te vallen, de huidige situatie niet zal wijzigen.'

    Britse inlichtingen: ‘Nieuwe mobilisaties niet uitgesloten’

    Rusland sluit nieuwe mobilisatierondes niet uit. Dat besluiten de Britse inlichtingendiensten op basis van hun bronnen. Op 22 januari verschenen in de media berichten over migrantenwerkers uit Kirgizië, met een dubbele nationaliteit, die het land niet mochten verlaten. Ze kregen te horen dat ze op een mobilisatielijst staan. Daarnaast blijft de wet op de gedeeltelijke mobilisatie van kracht. 
    Volgens de inlichtingen, die elke dag een update krijgen op Twitter, zouden de Russen op zoek zijn naar manieren om de vereiste manschappen te vinden zonder tegenstand van de burgers uit te lokken.

    Drie doden in Cherson, Zelenski vraagt om wapenleveringen te versnellen

    President Zelenski zei dat Oekraïne het moeilijk heeft in Donetsk en dat bijkomende wapens met spoed moeten worden geleverd. 'De situatie is zwaar. Bachmoet, Vuhledar en andere plekken in de Donetsk worden constant onder vuur genomen door de Russen', zei hij. 
    Volgens hem wil Poetin de oorlog rekken en Oekraïne uitputten. 'Tijd moet ons wapen worden. We moeten de gebeurtenissen versnellen, sneller bevoorraad worden en de wapenmogelijkheden vergroten.'
    Bij raketaanvallen op Cherson zijn zondag drie doden en zes gewonden gevallen. Een ziekenhuis en een school werden beschadigd. Cherson, dat in november bevrijd werd, wordt door Rusland belegerd van aan de oevers van de Dnjepr.

    Boris Johnson zegt dat Poetin hem bedreigde voor inval in Oekraïne

    De voormalige Britse premier Boris Johnson beweert in een BBC-documentaire dat de Russische president Vladimir Poetin hem bedreigd heeft in een telefoongesprek, voorafgaand aan de Russische inval in Oekraïne. ‘Ik wil je geen pijn doen, maar met een raket zou het maar een minuut duren’, zou Poetin gezegd hebben.

    De conversatie vond volgens Johnson plaats in februari vorig jaar, nadat hij een bezoek had gebracht aan Kiev in een poging om de westerse steun voor Oekraïne duidelijk te maken toen er toenemende ongerustheid ontstond over een Russische inval.

    Johnson zegt dat hij Poetin gewaarschuwd had dat er strengere westerse sancties zouden volgen als hij Oekraïne zou binnenvallen. Hij zou de Russische leider ook duidelijk gemaakt hebben dat de escalatie alleen maar voor meer westerse steun voor Oekraïne zou zorgen en dat dit ‘meer Navo, niet minder Navo’ aan de Russische grenzen zou betekenen. De BBC-documentaire zal maandagavond uitgezonden worden.

Powered by Platform for Live Reporting, Events, and Social Engagement