Ik weet het niet. Voor mijn roman 'Als op de eerste dag' ging ik uit van een ander schilderij van hem (dat op de oorspronkelijke uitgave trouwens op het omslag stond). Zijn schilderijen zitten her en der, hij gaf veel weg, soms kom ik ergens een tekening of schilderij tegen op een verkoop. Hij heeft één keer tentoongesteld onder de noemer 'Naïeve schilderkunst'. Over die titel was hij achteraf erg boos ;-). Het zou niet makkelijk zijn om het samen te krijgen, en veel ervan heeft geen artistieke, alleen documentaire waarde. Het schilderij dat op 'Als op de eerste dag' voorkwam, is inmiddels toevertrouwd aan het AMVC/ Letterenhuis in Antwerpen.

Sebald was één van mijn 'guiding stars', zoveel is zeker. Vooral diens manier om herinneringen na te jagen in de zekerheid dat men nooit zal weten 'wie es wirklich gewesen' is. Een tweede boek dat ik in die periode las, is het onvolprezen 'De haas met de amberkleurige ogen', waarin Edmund de Waal op zoek gaat naar zijn familiegeschiedenis aan de hand van een verzameling Japanse netsukes.

Ja, dat soort kleine anachronismen zitten erin, sommige heb ik weggehaald. Iemand merkte iets dergelijks op over het woord 'zombie'. Maar dan verliest men uit het oog dat de referentiedatum niet de oorlog is, maar de periode 1963-1979, de jaren waarin mijn grootvader schreef. Zombie bestond bijvoorbeeld al in de negentiende eeuw als begrip. En het woord robot kende mijn grootvader dus ook al dertig jaar voor hij begon te schrijven!

Dat is een mooie vraag, dat evenwicht tussen de soldaat en de kunstenaar. In laatste instantie bleef hij die vreedzame, naïeve, romantische militair, dat zat eigenlijk het diepst. Het militaire was voor hem een tweede vader, nadat hij zijn vader verloren had.

Natuurlijk, dat gebeurde erg vaak. Ik probeer niet al te veel te 'hypercorrigeren' (zie de kwestie van de tijd waarin hij schreef). Ik probeerde de zaken in evenwicht te houden tussen zijn en mijn tijd...

Ikgeloof dat de Nederlandstalige literatuur momenteel een intense periode doormaakt, met grote diversiteit. In elk geval hebben we in Vlaanderen bijvoorbeeld schitterende auteurs van allerlei pluimage.

Mijn boek wil dan ook niet concurreren met oorlogsboeken. Het is een verhaal over kunst, liefde, loutering, traumaverwerking, moed, verbeelding...

Uiteraard. Een schrijver moet nooit schrijven om prijzen te winnen maar om wat hij wil vertellen. De rest is (weliswaar zeer aangename) bonus. Maar de waarde van een boek hangt niet af van prijzen. Overigens: tien jaar geleden zou men nog gezegd hebben dat de 'grote' prijzen de cultuurprijzen waren (Jan Campert, PC Hooft, onze Prijs vd Vlaamse Gemeenschap, etc). Op een decennium is dat helemaal omgekeerd: iedereen vindt de commerciële prijzen nu de grote waardemeter. Het is aangenaam, maar het mag de waarde van literatuur niet bepalen. Het is een stimulans voor de lezers, en dat is het belangrijkste.

Zweig heb ik decennia geleden voor het eerst gelezen. Voor mijn boek speelde het maar een kleine rol - het besef dat niemand die oorlog had zien aankomen bijvoorbeeld. Maar Zweig bevindt zich in de hogere kringen van en Habsburgse wereld, het verhaal van die kleine Vlaamse soldaat is van een totaal ander kaliber.